گیربکس یکی از اجزای مهم و اساسی خودروها است که وظیفهٔ انتقال نیرو از موتور به چرخها را بر عهده دارد. انواع گیربکسها متنوعی وجود دارند که به صورت کلی به دو دسته تقسیم میشوند: گیربکسهای دستی (دنده دستی) و گیربکسهای اتوماتیک.
گیربکسهای دستی (دنده دستی):
- گیربکس دنده مستقیم (Manual Transmission – MT):
- دندهها: معمولاً دارای چهار یا پنج دنده است.
- عملکرد: راننده با استفاده از دسته دنده، نیروی موتور را به چرخها انتقال میدهد.
- گیربکس اتوماتیک (Automatic Transmission – AT):
- عملکرد: سیستم اتوماتیک انتقال نیرو بدون نیاز به دخالت دستی راننده انجام میدهد.
- دندهها: دندههای اتوماتیک، اغلب شامل پارک (P)، ناترال (N)، ریورس (R)، دی (D) و گاز (L) هستند.
- گیربکس دستی اتوماتیک (Automated Manual Transmission – AMT):
- عملکرد: شباهت زیادی به گیربکس دستی دارد، اما فرآیند تغییر دنده به صورت اتوماتیک انجام میشود.
- دندهها: دارای چندین حالت مانند اتوماتیک، دستی و حالت اقتصادی میباشد.
گیربکسهای اتوماتیک:
- گیربکس تورک کانورتر (Torque Converter Transmission):
- عملکرد: از تورک کانورتر برای انتقال نیرو استفاده میکند.
- دندهها: دارای دندههای پارک (P)، ناترال (N)، ریورس (R)، درایو (D) و گاز (L) است.
- گیربکس متغیر مداوم (Continuously Variable Transmission – CVT):
- عملکرد: بدون دندههای ثابت، از وریابلیت متغیر بهره میبرد.
- دندهها: ندارد و به صورت پیوسته تغییر مییابد.
- گیربکس نیمه اتوماتیک (Semi-Automatic Transmission):
- عملکرد: کمک راننده به تغییر دنده در گیربکس اتوماتیک.
- دندهها: دارای دو حالت دستی و اتوماتیک.